Onder de vlag van ‘Oisterwijk in WOII – WOII in Oisterwijk’ viert GUO-concerten Groeten Uit Oisterwijk in samenwerking met nog meer Oisterwijkse organisaties, hun vrijwilligers en deskundigen Bevrijdingsdag op dinsdag 5 mei in Oisterwijk. Tijdens wandelingen en rondleidingen verhalen Stadsgidsen, KVL-gidsen, Werkgroep Struikelstenen, Stichting Joodse Begraafplaats en Boswachter Frans van nog veelal zichtbare oorlogsherinneringen.
Een expositie van Heemkundekring De Kleine Meijerij, met filmdocu’s van Oisterwijk In Beeld en lezing van Henk van der Linden, getuigt van Oisterwijks lief en leed in WOII. De expositie blijft na 5 mei nog enkele dagen open voor klasbezoeken van Oisterwijkse scholen die zich hiervoor aanmelden. Een digitaal inspiratiepakket ondersteunt docenten om hun leerlingen voor te bereiden. Henk van der Linden bewerkt zijn lezing tot publicatie in het tijdschrift van de Heemkundekring.
Lokale kunstenaars Marion Steur (poëzie), Ine van Son (beeldende kunst) en Rob Rieter (soundscapes) voeren ‘Op Drift’ uit. Deze art performance vloeit over in bevrijdingsconcert ‘Van Cohen tot Winehouse’. Daarin vertolkt singer-songwriter Niki Jacobs rockclassics van Joodse wereldsterren in het Jiddisch, terwijl Nikitov ze in een Klezmer-jasje steekt.
In tien afleveringen stelt GUO-vrijwilliger Jos Creusen in deze rubriek per keer een activiteit voor. Meer info vindt u op www.groetenuitoisterwijk.nl. Daar kunt u tevens combi-dagtickets à 20 euro reserveren. Reserveer tijdig: per activiteit is deelname beperkt en VOL=OP. In deze zevende aflevering…..:
Aflevering 7: Kleine’ geschiedenis van ‘gewone’ mens
‘Oisterwijk 75 jaar bevrijd’. Dit is de werktitel van de lezing die Henk van der Linden geeft op Bevrijdingsdag dinsdag 5 mei. Zijn voordracht maakt deel uit van de expositie van Heemkundekring De Kleine Meijerij in het kader van ‘Oisterwijk in WOII – WOII in Oisterwijk’. De oud-Oisterwijker doet verslag van zijn bevindingen over het dagelijks leven tussen 1930 en 1950 in Oisterwijk en omgeving. Hier is in WOII niet alleen verzet geleverd, maar evenzeer gecollaboreerd. Berucht is de aanhang van het ‘Zwart Front’ waarvan leider Arnold Meijer in Oistewijk resideert. Welke impact hebben verzet en collaboratie op Oisterwijk en haar inwoners? En wat betekent voor hen de bevrijding in het najaar van 1944?
Geboren Oisterwijker Henk van der Linden is van bevrijdingsjaar 1944. Sinds zijn pensionering wijdt de bedrijfseconoom en onderwijskundige zich aan historische publicaties. Daarbij legt hij zijn focus op de ‘kleine’ geschiedenis van Nederland in de periode 1910-1950, inclusief beide Wereldoorlogen. Met ‘kleine’ geschiedenis doelt hij op de gevolgen van oorlog in het alledaagse leven van ‘de gewone mens’. Zijn bijzondere interesse gaat uit naar zijn eigen biotoop Oisterwijk en de ruime regio rondom.
Alleen al over WOI zijn van hem als auteur/samensteller 35 boeken verschenen. Hoewel het destijds 6 miljoen inwoners tellende Nederland zich als ‘neutraal’ probeert te onttrekken aan WOI, raakt het overspoeld met een invasie van een miljoen Belgen die ‘d’n Grooten Oorlog’ ontvluchten. Maar liefst 1500 van hen strijken neer in het destijds 3800 zielen tellende Oisterwijk. De ontvangst is niet onverdeeld hartelijk, de opvang niet onverdeeld vriendelijk. Die ambivalente attitude tegenover oorlogsvluchtelingen lijkt anno 2000-nu niet wezenlijk veranderd.
Een eeuw na het uitbreken van WOI, in 2014, heeft Henk op verzoek van GUO-concerten Groeten Uit Oisterwijk rondom één van haar herdenkingsconcerten ‘D’n Grooten Oorlog’ een lezing gegeven. Zijn insteek: de impact op de Oisterwijkse bevolking van de invasie van Belgische oorlogsvluchtelingen. Wier verblijf voor de overgrote meerderheid van betrekkelijk korte duur is: nog ruim voor het einde van WOI in 1918 zijn de meesten naar hun moederland teruggekeerd.
Wat WOII betreft is Henk van der Linden samensteller van ‘Kroniek van ’n vervolging, Joden in Noord-Brabant 1933-1948’. Deze zesdelige boekenserie naar het gelijknamige standaardwerk van J. Bader behandelt per boek de lotgevallen van Joden in één bepaalde regio in Noord-Brabant. Eén uitgave bestrijkt de ruime regio Midden-Brabant, te weten Baarle-Nassau, Berkel-Enschot, Biezenmortel, Dongen, Gilze, Goirle, ‘s-Gravenmoer, Haaren, Helvoirt, Hilvarenbeek, Kaatsheuvel, Lage Mierde, Loon op Zand, Moergestel, Molenschot, Oisterwijk, Reusel, Rijen, Sprang-Capelle, Tilburg, Udenhout, Ulicoten, Waalwijk en Waspik.
Het boek geeft inzicht in wat de Joden in Oisterwijk en omgeving overkwam ten gevolge van hun vervolging. Het bestrijkt niet alleen 10 mei 1940 tot en met 5 mei 1945, maar is een uitvoerige weergave van gebeurtenissen, groot en klein, in de roerige tijd van het nationaal socialisme van 1933 tot na 1948. Die vormen alles bijeen een fascinerend, maar schokkend verhaal van hoe de nazi’s vanaf 1933 in Duitsland en vanaf 1940 ook in ons land de strop rondom de Joden steeds strakker aantrekken. Als ‘Untermenschen’ voeren ze hen af naar vernietigingskampen. Uiteindelijk brengen ze 6 miljoen Joden, maar ook zigeuners, homo’s en gehandicapten, om. Een tragisch lot dat ook 22 Joden uit Oisterwijk treft.